Mən, ailəm və başqa heyvanlar

Bu hekayətin Cerald Darellə heç bir dəxli yoxdur!

Bu gün Cırtdan öldü.

Siz onu tanımırsınız, bilirəm, elə bilirsiniz ki, nənəsindən yağlı əppək alıb dostlarıyla meşəyə odun axtarmağa gedən balaca oğlandan söhbət açmışam. Amma yox... itimdən danışıram - buralarda hamının itindən daha balaca olan, hamının da “çubuş” deyib güldüyü itimdən.

Onun adını özüm qoymuşdum.

Yadımdadır, ağ və açıq qəhvəyi rənglərdən ibarət idi dərisinin ala-bulaları. Qulağının birisi ağdı, birisi qəhvəyi, gözləri də elə gözəl idi ki!

-          Yaxşı, adını nə qoyaq bunun? – soruşmuşdu atam hamımızdan.

-          Nə qoyacaqsan? Toplan qoy, qurtarsın getsin də, pişik boydadı, Pələng qoymayacaqsan ki?! – babam deyinmişdi, - qabaq itlər var idi eee!!!

-          Pişik boydadı, Məstan qoy, həm pişik bilərik, həm də itdi də, gəzər özüyçün, - nənəm bir əlini enli çit köynəyinin yaxasından salıb döşünü ovxalaya-ovxalaya söylənmişdi, - həyətə mal-kəl girsə, görək də, hürəcəkmi, qorxub qayıtsınlar?!

-          Cek qoy, can! – anam gecikdiyi ailə məşvərətinə bir əlində qazan, bir əlində sürtgəc özünü çatdıraraq təngnəfəs halda demişdi, - Cek yaxşıdı, Ceek, bax, necə asandı!

-          Sən də əl çək bu Cekindən də! – atam qaşqabağını tökmüşdü, - qələt eləmədim it ilində bir “Titanik” kaseti aldım gətirdim evə, beynimiz söküldü day daa!

-          Özün bil, onda Mənzər qoy! – anam atamın yaralı yerinə yerindəcə elə möhkəm toxunmuşdu ki, atamın təpəsindən buğum-buğum tüstü qalxmışdı göyə.

-          A bala, Mənzər day qocaldı, bu arvadın əl çəkmədi səni ona qısqanmaqdan, - nənəm ovxaladığı döşünü nəhayət ki dartıb köynəyinin yaxasından kənara çıxartmışdı, - oxxxaayyy, ölmüşdüm ki istidən! A bala, burnuma yanıq iyi gəldi, bax, gör nə yanır, harda yanır, kəlləpaçadı e, qoyun kösövlüyürlər deyəsən, uff... ürəyim çıxdı!

-          Kəlləpaça deyil, oğlunun başıdı, - babam mətbəxə qaçan anamın dalınca tüpürüb əlini pilləkən üstə qoyulmuş vedrəyə atmış, içindəki suyu atamın tüstülənən başına əndərmişdi, atam “vayy!” deyə qışqıranda, nənəm də bağırmışdı “ hayy!”

-          Nədiii??? – babam key kimi baxmışdı ikisinin də üzünə.

-          Suyu çimmək üçün qoymuşdum günə, neylədin sən? İndi məcbur olacam qazda qızdırım, ləzzət eləmir axı, xeyir işdi bəyəm əlindən gəlsin? Uşağı da yandırıb qoydun! – nənəm döşünü cəld köynəyindən içəri buraxıb, isti sudan qıpqırmızı pörtüb həyətin ortasındaca paltarlarını soyunub tökən atamın başına fırlanmağa başlamışdı: “anan ölsün, a bala, anan ölsün, yanan canına qurban olaram elə, tüstülənən təpənə quzu kəsərəm elə, kösövlənən başına yanaram elə, caan, can ay bala! Başına dolanım sənin, başınaaa...”

-          İhhhi, ihhhi, ihhhiii...- deyə dolaşmışdı nənəmin ayaqlarına bapbalaca it balası.

-          Cırtdandı e bu, balacadı, şirindi, bal kimidi... – mən qaçıb qucaqlamışdım nənəmin ayaqlarına dolaşan balaca it balasını, anamın, atamın, nənəmin, babamın mənə dedikləri bütün sözləri demişdim ona bir-bir, “şokoladım, marmaladım, marojnam, konfetim, kotletim, quzu balam, dovşan balam, kişi balam, eşşək balam, it balam”, Cırtdan balaca, Cırtdaaan!

Beləcə, balaca it balasının adı qalımışdı Cırtdan.

***

O vaxt mənim cəmi beş yaşım var idi, girdə-mirdə, totuq-motuq uşaq idim, bir az da axsaq idim anadangəlmə. Deyirdilər babama oxşamışam. Amma babamın nağılını bilirdim deyə, inanmırdım mənim haqqımda deyiılən bu birisi nağıla. Bir ayağımı çəkməyim olsa-olsa anamın məni körpə vaxtımdan düşmən balası boğurmuş kimi sıxıb suyumu çıxara-çıxara beşiyə bağlamaqlarının nəticəsiydi. Yox, siz bir təsəvvür edin, sizdən hardasa ən azından altı ya yeddi dəfə nəhəng bir bədəni olan qadın əl boyda bədəninizi “hopp” deyə qaldırıb taxta yatağın içinə basır, altınızda cırılmış sellofan torba qoyulub, ayaqlarınızı aralayıb cinsiyyət orqanınızı zorla tutub ağacdan düzəldilmiş bir boru kimi nəyinsə içinə dürtür, sonra əski və sellofan torbanın cırıqları ilə bircə barmağınızı belə tərpətməyə imkanınız olmayacaq dərəcədə möhkəm sıxıb bağlayır, siz ağlayırsınız, o isə qollarınızı da bir-bir böyrünüzə sıxıb pərçim edərək, daha bir uzun sarğı ilə bağlayır, sonra beşik adlanan bu əzab yatağını dəli kimi sağa-sola yellədir, yellədir, başınız əməllicə gicəllənib ürəyiniz bulananda da birdəncə yaxasını açıb başınızdan düz iki dəfə böyük məməsiylə sonuncu qışqırıqlarınızı da boğur. Sonra isə...sonra isə siz, sadəcə, heydən düşüb bayılırsınız...

Mənim dilim hələ açılmamışdı deyə anamı heç cür anlada bilmədim ki, ayaqlarımın arasındakı ağacdan düzəldilmiş borunun boynu simmetrik deyil və bir ayağım ta kökündən əyri qalmalı olur.

Beləcə də ilk addımlarımı atmağa başlayanda bir ayağımı çəkəsi oldum.

Qarnımın pırtlamış, başımın yastı, sinəmin çökük olması da beşik əzabından qalmadır.

Yoxsa ki, “ay bu babasına oxşamış” deyə başımı-beynimi aparır babamın nağılını bilən də, bilməyən də...

***

Babamın nağılı isə belədir.

Demək, bir gün Faşist Almaniyası adlı bir ölkə Sovet İttifaqı adlı bir ölkəyə hücum edir. Mənim babam və nənəm də nə üçünsə həmin o Sovet İttifaqı adlanan ölkədə yaşayırmışlar o zaman və babam cavan oğlan, nənəm də sütülcə qızmış.

Babamın iki qardaşını alıb aparırlar ön cəbhəyə, üçcə aydan sonra birisinin qara kağızı, beşcə aydan da sonra o birisinin itkin düşmək xəbəri gəlir.

Yeddicə aydan sonra isə babamın döyüşə getmək növbəsi çatır və babam dalınca gəlmiş hərbi komissarlıq işçilərinin yanında gah meymun səsi, gah ayı nərəsi, gah qurbağa yerişi, gah kenquru hoppanışı edib özünü dəliliyə qoyur. Ağaca dırmaşır, çaya tullanır, divara dırmanır, xülasə, oyun qalmır çıxartmasın. Bunu tutub aparırlar həkimə, min yerindən yoxlayırlar, canı sağlam olsa da, ruhu xəstədir deyə, həm də həmin vaxt babam qorxusundan tumanını batırmaq üzrəymiş, ayaqlarını bir-birinə dolaşdıra-dolaşdıra gəzirmiş, “üstəlik də axsayır bir az” deyib, almanlarla savaşa aparmağa layiq bilmirlər babamı, saxlayırlar kənddə mala-kələ baxmağa. Babam da bir gözü malda, bir gözü kəldə, həmin o ölkələr arasındakı müharibə bitənə qədər özünü, siz də məni bağışlayın, qoyur heyvanlığa. Sonra isə sağalıb Sovet İttifaqının ucqar kəndlərinin birinə müəllim işləməyə gedir. Beləcə, uzun-uzun illər boyunca babam ibtidai sinif müəllimi kimi əlinin altından sinif-sinif uşaqlar ötürür orta məktəbin yuxarı sinif müəllimlərinə.

Xatırladım ki, babamın müəllimlik fəaliyyəti Sovet İttifaqı adlı mənim heç vaxt görmədiyim bir ölkədə olub.

Azərbaycanda isə babam evə qapanmış, namaz qılmağa başlamış, qonşu kəndlərdən yanına gələn böyüklü-kiçikli adamlara Quran hərfləri öyrətmişdir.

Bütün bunları nəyə görə danışırdım? Babamın axsaqlığından düşmüşdü söz...

Məsələ burasındadır ki, həmin o Faşist Almaniyası adlı ölkə həmin o Sovet İttifaqı adlı ölkəyə hücum eləyəndə babam, onu müharibəyə aparmaq üçün dalınca gəlmiş hərbi komissarlıq nümayəndələrinin yanında nətəhər axsamağa başlamışdısa, elə həmin o gündən də bu yana eləcə davam etmişdi axsamağına, bir də heç vaxt şax yeriməmişdi.

***

Həə, mənim beş yaşım vardı Cırtdan adlı it balası bizə gələndə.

Həmişə islaq gəzirdim, heç vaxt özümü anama vaxtında çatdırmırdım və yaxud da heç vaxt anam özünü mənə vaxtında çatdırmırdı deyə, son çarəni şalvarlarımın, tumanlarımın ayaqlarının arasında gipgirdə deşiklər açmaqda görmüşdülər. Bunu kim düşünmüşdü, bilmirəm, çünki həmin ailə məşvərətində olmamışdım, olmuşdumsa da, yadımda qalmayacaq dərəcədə balacaydım yəqin.

Yadımdadır, bir dəfə yenə evin tən ortasını isladıb namaza oturmağa gələn babamın bağırtısından qorxaraq qaçanda, yaş döşəmədə sürüşüb yıxılmış, bir ayağım ta ombadan çıxmışdı. Məni o vaxt Mənzər adlı sınıqçı arvadın yanına aparmışdılar. Mənzər məndən, atam Mənzərdən, anam isə atamdan gözlərini çəkə bilmədiyi dəqiqələrdə mən neçə dəfə bağırmış, neçə dəfə bayılmışdım. Mənzər ombamı sarıdıqdan sonra bir də gələn həftə gəlməyimizi tapşırmışdı. Gələn həftə getdiyimiz zaman sarğımı açıb məni yeritmiş, axsadığımı görüb qaşlarını çatmış, məni yenidən döşəməyə yıxmış, gözünə əyri dəyən qıçımı da ta ombamdan çəkib yerindən çıxartmış, yenidən düzünə qoyub taxtalarla sıxaraq sarımış, məni evə bayılmış halda aparan anama daha bir həftədən sonra gəlməyi tapşırmış, atamın ağarmış üzünə gülümsəmiş, ürəyində: “bax, səni də belə kökündən qoparardım, “uf” deməzdim, canını alardım sənin beləcə, ölərdin-bayılardın üstümə...alsaydın məni, axmaq!”- demişdi. Atam da həməncə, yerindəcə, ürəyinin içindəcə cavabını vermişdi Mənzərin: “ Mən o kişilərdən deyiləm kökümdən qoparasan, ərinə fikrin getməsin, ərin kişi deyil, kişi qırığıdı, Mənzər, çaşma!”- söyləmişdi.

Mənzəri ağlamaq tutmuşdu, təəssüfündən cızdağı çıxıb tökülmüşdü ayaqlarının altına, sürüm-sürüm sürüşmüşdü cızdağının üstündə, az qalmışdı yıxılsın, əri Əşrəf yetişib tutmuşdu qolundan, atamdan:” Salam, a kişi, noldu bu kişi qırığı, düzəlmək istəmir?” – soruşmuşdu məni göstərib. Atam daha nə demişdi, bilmirəm, mən artıq anama yapışıb uyumaqdaydım çünki...

***

Növbəti həftə Mənzər omba sarıqlarımı açıb məni yeridəndə atam da, anam da heyrətdən dəli olmuşdular. Gözləri bərəlmiş, ağızları aralanmış, dilləri sallanmış, qaşları dartınmış, əlləri-qolları heysiz düşərək insan dilində bircə kəlmə belə danışa bilməmiş, eləcə gah zingildəyib, gah mırıldanıb, gah cüyüldəyib, gah cikkildəyib, gah da donquldanıb Mənzəri anlatmağa çalışmışdılar ki, bu uşaq anadangəlmə axsaq idi axı, sən keçən dəfə bunun çıxmış qıçını yerinə salıb, axsadığına görə elə bilmisən ki, özün öz işində səhvə yol vermisən, bizə də heç nə demədən uşağın sağlam, amma əyri qıçını da yerindən çıxartmısan, indi isə bu uşaq əməlli-başlı yeriyir, düppədüz, şaxhaşax!

***

Mənzər atamdan haqq almadı, əvəzində sonralar on iki yaşlı oğlu Aslanı babamın yanına, Quran hərflərini öyrətməyə yolladı.

Hamı deyirdi ki, Aslan çox şuluq uşaqdır, nə ipə yatır, nə sapa. Amma Aslan bizdə özünü olduqca sakit aparırdı, babamın bir sözünü iki eləmirdi. Babamsa ona o qədər bağlanmışdı ki, nəinki özünün on iki yaşından bu yana başına gələn və gəlməyən əhvalatları danışmışdı, hətta yalnız nənəmin və atamın görməyə icazəsi olan butulka kolleksiyasını da göstərmişdi. Bunu mənə Aslan özü danışmışdı sonralar:

- Orda nə qədər butulka vardı, uy daa! Hər rəngdə, hər boyda, hər formada! Sənin baban onları ən çox sevdiyi şagirdlərindən yadigar götürüb saxlayıb, bilirdin bunu? Orda hər butulkanın içində həmin butulkanı babana bağışlayan şagirdin adı-soyadı, atasının adı və hədiyyənin verildiyi günün tarixi yazılıb. Mənim anamın da adı vardı e! Belə sarı butulkaydı, üstündə özündən naxışları da vardı, anam onunla düz bir il babana su daşıyıbmış.

- Hara e? Quyuyaa? – mən uşaq-uşaq soruşmuşdum, halbuki artıq yeddi yaşı adlamaqdaydım.

- Ayaqyoluna, qoyun!

 - Niyəə? – mən qoyun-qoyun soruşmuşdum...

- Hay! Allahu əkbər! Haayyyy!!! – babam nənəmi çağırmışdı evin içindən. Pilləkəndə oturub bir əlində milçəköldürən, bir əlində toyuqqovan ağac tutub mürgüləyən nənəm isə bircə güllü çit tumanda, döşlərinin hərəsini qarnının bir tərəfinə sərib salladaraq özünü günə verirdi.

      Hə, sizə deməmişəm axı, babamla nənəm bir-birlərinin adlarını heç vaxt çəkib     çağırmazdılar, onlara görə, ərin öz arvadını, arvadın da öz ərini adam içində adını çəkərək çağırmağı dəhşətli bir ayıb idi.

- Hay! Toyuq dağıtdı aləmi, karsaan? Get yumurtanı götür, haydı!

- Vuyy, bismillah!- nənəm diksinib oyanmışdı, - namaz üstə də həşirdəsən e, qoymazsan dinc oturam, Allah da deyir, namaz qılır kişi!

-Allahu əkbər!!!- babam əsəbi halda deyinmişdi, - ay eşşəyin qızı, deyirəm yeri götür dəə yumurtanı, bilmirsən ki, sən tərpənincə yoxa çıxacaq yenə? Bizə düşmüüür Allahın yumurtası daaa?

Babam anamı nəzərdə tuturdu, anam yumurta dəlisiydi, toyuq qaqqıldadımı, qaçıb altından ipisti yumurtanı götürür, həmən qırıb “qoqol-moqol” edir, bir qaşıq mənə verib qalanını çəkirdi başına.

Nənəmlə babam hay-haylarındaykən, bir də görmüşdük, Aslan qaçıb yumurtanı gətirib də. Babam həmən sakitləşib namazının ikinci rükətinə keçmiş, nənəm yumurtanı ətəyinin altında gizlədib mürgüsünə davam etmişdi.

Sonra hər gün babam namaza oturan kimi toyuq qaqqıldayır, Aslan da qaçıb yumurtanı nənəmə gətirirdi.

- Bilirsən də, toyuq niyə yumurtlayır, bilmirsən? Hardan biləsən e? Qoyunsan da!- deyib hırıldayardı Aslan.

-De də, nolar, - mən ona yalvarardım.

- Dalınca düş, izlə də, özün görərsən, - daha çox hırıldayardı...

***

Bizim bircə çilli toyuğumuz, bircə qırmızı xoruzumuz və bircə də ağ ördəyimiz vardı. Ağ ördək də yumurtlayırdı, amma çilli toyuq kimi arsız-abırsız şivən salmırdı, adam balası kimi sakitcə bir kolun dibində rahatlanıb gedirdi işinin dalınca. Hə, yeri gəlmişkən, deməyi unutmayım ki, bizim qırmızı xoruz həm çilli toyuğa, həm də ağ ördəyə kişilik edirdi. Bunu atam öz dostları üçün danışanda eşitmişdim. Dostları da narahat olmuşdular ki, atam ağ ördəyi evdə erkəksiz saxlayıb günaha batır, mütləq ona bir ər almalıdır. Atam elə həmin günün səhəri bazara qaçıb ağappaq bir erkək ördək almışdı. Siz bizim ağ ördəyin nazını görəydiniz! Bir yanpörtü yeriyib özünü erkəyinə yetirirdi ki, bütün ailəmiz tamaşasına dururdu. Amma iki gündən sonra ağ erkək ördəyi bağın başında parçalanmış halda can verən görəndə məəttəl qaldıq. Həyətə çaqqalmı girmişdi? Qurdmu? Tülkümü? Axı bu mümkün deyildi?! Hündür daş hasarı hansı heyvan adlaya bilərdi ki?

Atam nəhayət ki ölən erkək ördəyi bağdaca basdırandan sonra gedib daha bir ağ erkək ördək də aldı. Heç bilmədik, bizim dişi ördəyimiz bu təzə ərinə nazlanmağa imkan tapdı, yoxsa yox, çünki bu ördəyin də aqibəti əvvəlinki kimi oldu. Aman Allah! Ağ ördəyimiz gündən-günə solur, sönür, həyatdan küsürdü. Atam bu dəfə gedib ona adi, yerli, qara-boz bir erkək aldı gətirdi. Və ertəsi gün...

Ertəsi gün biz Cırtdanın bu erkəyi bağın başına apararaq parçaladığının şahidi olduq. Hamımızın bir barmağı ağzında qalmışdı.

Vay, vaay!!! Heç demə, Cırtdan özünü tanıyandan bu yana kimliyini, daha doğrusu, itliyini heç cür bilə bilməmiş, ömründə başqa bir itlə təması və ya görüşü olmayıbmış deyə, özünü gah ördək, gah toyuq, gah xoruz kimi aparıbmış. Mən deyirəm axı, bu it niyə hərdən mən həyətdə anamı çağıranda “ma-mma”, “ma-mma” kimi səslər çıxarırdı?! Zavallı Cırtdan! Özünü it balası it olduğunu bilmədiyi, anlamadığı səbəbindən qırmızı xoruz kimi hiss etmiş, son anda isə ağ ördəyə ərlik üçün alınan erkəkləri bir-bir parçalamışdı.

Qısqanclıq!

Atam Cırtdanın ağ ördəklə gizli sevdasını anladığı anda onu möhkəmcə təpikləyib hirslə həyətdən çıxmış və axşam evə gələndə özü ilə gözləri hələ tam açılmamış balaca bir it küçüyü gətirmişdi.

Cırtdan düz bir gün dilinə heç nə vurmadı, düz iki gün yerindən tərpənmədi, düz üç gün yatmadı...

Dördüncü gün isə atamın mənim balaca toyumda kəsmək üçün aldığı qoyuna cıqqılıca mırıldanıb, onun mırıltısına cumaraq zingildəyə-zingildəyə burnuna-başına sürtünməyə başlayan balaca küçüyü dişlərinə alıb kənara tulladı və tənbəl-tənbəl bağın başına gedib uzandı.

***

Mənim balaca toyum olacaqdı. Maraqdan ölürdüm ki, arvadım kim olar görəsən, xalam qızımı, əmim qızımı, yoxsa qonşu qızlardan birisi?!

Toya bir həftə qalmış arılarımız pöhrə verdi. Pətəkdən çıxan üsyançılar qapqara torba kimi mənim qoyunumun başına keçmişdilər. Babam onları ehtiyatla yığıb ayrı yeşiyə qoyandan sonra nənəmin həkimini çağırdı. Həkim qoyuna iki iynə vurub getdi və qoyun yatdı. O yatan bir də sabah oyandı, dodaqları şişib parıldayırdı gün altda. İki gündən sonra qoyunun gözləri sulanıb atamın toydan-qonaqlıqdan gəldiyi vaxtlardakı gözlərinə bənzəməyə başladı. Elə bil, başı da hərlənirdi - elə eynən atamınkı kimi.

Bir dəfə isə Aslanın da gözlərini bu halda gördüm, həmin vaxt o, hamamın nəfəsliyindən içəri boylanırdı, özüm gördüm, divara dırmaşıb ora baxırdı.

-          Neynirsən orda? Sabunları oğurlama! – qışqırmışdım.

-          Ssss! – cəld yanıma cumub ağzımı qapamışdı, - kimsəyə desən, dilini kəsərəm!

-          Yaxşı... - mən dilimi udub gizlətmişdim qorxumdan.

-          A bala, Aslan, bax gör işıqlarımı kəsdilər? Su motorunun səsi gəlmir e! – anam hamamdan səslənmişdi.

       ***

Toyuma iki gün qalmışdı.

Babam günorta namazını qılırdı içəridə.

Nənəm özünü günə verirdi.

Toyuq evin arxasındakı hində qaqqıldamağa başlamışdı.

Aslan yumurta dalınca getmişdi.

Aslan gec qayıtmışdı deyə, nənəm də durub dalınca getmişdi.

Sonra nənəm güllü çit tumanını başına çəkib bütün kəndə səslənmişdi:

-          Haaaaaayyyyyyyyyyyyyyy!!!

...Həmin gün Mənzər Aslanı elə döymüşdü ki, qıçı sınmışdı, sonralar nə illah elədilərsə də, Aslan bir də düz yeriyə bilmədi, axsadı ki, axsadı...

Həmin gün anam atamın üzünə, nənəm babamın gözünə dik baxa bilmirdi.

Həmin gün atam da, babam da səslərini harasa dərincə soxuşdurub möhkəmcə gizlətmişdilər.

Həmin gün ağ ördəyimiz yenidən qırmızı xoruzumuza yan almışdı, xoruz isə dimdikləyib bir gözünü çıxartmışdı onun, ördək yanpörtü birtəhər yeriyir, hər iki-üç addımdan bir arxası üstə yıxılıb qalırdı.

Həmin gün nənəm çilli toyuğumuzu öz əlləri ilə öz ayaqlarının altına basıb, başını-bədənindən ayırdı. Çilli toyuğun bədəni nənəmin ayaqları altda çırpınıb-çırpınıb dondu. Nənəm onu bağın başında bir ağacın altında basdırdı.

Axşamüstü kəndin qəssabı gəldi, toyuma alınmış qoyunu yerə yıxıb boğazını üzdü.

Qoyunun dodaqları qopub düşmüşdü, dişləri arsız-abırsız girirdi adamın gözünə. Qoyun əməlli-başlı gülürdü, əminəm...

***

Bu gün isə Cırtdan öldü.

Onu da çilli toyuğun yanında basdırdılar.

Hamı deyir ki, Cırtdan xiffətdən belə oldu, xəcalət öldürdü onu.

Atam həmən ailə məşvərəti çağırdı:

- Yaxşı, adını nə qoyaq bunun? – balaca it küçüyünü göstərib, hamımızdan soruşdu.

- Pələng qoy da, ağzında deyirsən, çoban itidir, böyüsə, gör nə boyda olacaq! İtlər var eee dünyada! – babam fikrini bildirdi.

- Yox bir, Aslan qoy! – nənəm qeyri-iradi söyləndi və həmən andaca yerə tüpürdü.

- Bəlkə heç olmasa, bunun adını qoyasan Cek? – anam paltar yumaq üçün toz qutusunun üstündəki yazıları oxuya-oxuya mızıldandı, - can, bir dəfə mənim də dediyim olsun da, nolar...

- Axxx! – atam yumruğunu düyünləsə də, son anda nə üçünsə birdən-birə anamla razılaşdı, - yaxşı! Olsun Cek!

- Yoox! Cek olmasın! - mən irəli çıxıb it küçüyünü tumarladım, - Şrek qoyaq adını, Şrek hamısından yaxşıdı, hamısından güclüdü, hamısından böyükdü...

- İhhhi, ihhhi, ihhhiii... - deyə ayaqlarıma dolaşırdı balaca it küçüyü. Qara və tünd qəhvəyi rənglərdən ibarət idi dərisinin ala-bulaları. Qulağının birisi qaraydı, birisi qəhvəyi, gözləri də elə gözəl idi ki!